Arapça, Farsça ve Türkçe -kimilerince “Osmanlıca”- klasik eserlerin günümüze aktarılmasında çok büyük hizmetleri olan genç Büyüyenay Yayınları‘ndan ilk baskısı Aralık 2016‘da yayımlanan bir eser. Titizlikle hazırlanan, Arapça öğrenen öğrencilere kolaylık olması gibi güzel bir yan amacı olan “Klasik Arap Edebiyatından Bin Bir Beyit” için Ali Benli‘ye ne kadar teşekkür edilse az. Tercümelerdeki incelik, derlemedeki hassasiyet bir yana; klasik Türk edebiyatını (“Divan edebiyatı”), derinden etkileyen klasik Arap edebiyatına vâkıf olabilmek için değerli bir başvuru kaynağı.
Benli, beyitleri ve kıt’aları derlerken konulara göre tasnif metodunu izlemiş. Bunların içinden de kitapkurtlarını en çok tatmin edecek ve sevindirecek birkaç beyitten seçki hazırlamak istedik.
*
Arap edebiyatının en büyük şairlerinden sayılan Mütenebbî (ö. h 345/m 965)’den:
“En güzel sohbet arkadaşı kitaptır. Eğer dostların seni bıktırırsa onunla baş başa kalabilirsin.”
Yine Mütenebbî‘den:
“Dünyada en değerli yer bir seyyahın eğeridir. İnsanlar arasında en iyi dost kitaptır.”
Anonim bir şairden:
“Ey kitapları ödünç isteyen kişi! Beni rahat bırak. Kitaplarımı ödünç vermem benim için utanç kaynağıdır.
Bu dünyada sevgilim kitaptır. Sen hiç ödünç verilen bir sevgili gördün mü?”
Ve yine bir anonim kıt’a:
“Öyle bir arkadaş ki birlikte oturduğunda aşk ve şevk acısından kalbini teselli eder.
Sana ilim verir; hikmet katar. Üstelik hasetçi veya kininde ısrarcı da değildir.”
Kulsüm b. Amr el-Attâbî‘den (ö. h 220/m 835) son bir kıt’a:
“Bizim öyle dostlarımız var ki, onların sohbetinden hiç usanmayız. Emindirler, gizli ve açıkta onlara güvenilir.
İlimlerinden bize geçmişi, isabetli görüşü, edebi ve sağlam işleri öğretirler.
Korkulacak hiçbir illete sahip değildirler ve şüphelerinden korkulmaz. Onların parmaklarından ve ellerinden sakınmayız.
Eğer onlar diridir dersem yalan söylemiş olmam. Onlar ölüdür dersem yalan söylemiş olmam.”
Âlem-i hayâl 